Электронлă вулавăш

Сарлака улăхра халăх утă çулать,

Шăрçа пек тар юхать çулаканăн ӳт тăрăх.

Çава сасси янрать, ĕç юррине юрлать.

Шур тумтирлĕ халах кăткă пек тăрăшать,

Ӳле кĕпе çулнă май уçăлтарса варкăшать.

Малалла тирĕнсе, çава çине пăхса

Тара халăх ĕçлет калăпăшпе тăрса.

Сайра хутра юрра юрлать унăн чĕлхи

(Ĕççыннишĕн юрăн пит паха сăмаххи):

«Аслă улăхра утă çултăмăр

Çавасем çине эпир тайăлса,

Çитĕнсе çитсе арă пултăмăр

Атте-апписем çине тайăлса».

«Ĕçлесе ĕçчен эпир пултăмăр,

Пĕчĕкрен тар-шурпа эпир паллашрăмăр.

Çавăнпа хура лутра пултăмăр,

Ырçын хисепне кĕримарăмăр».

«Çавал улăх çаранлăх,

Пирĕн çавашăн сулăмлăх.

Тара халăхĕ тарлă çын,

Ырă куракан виçĕ çын…»

Хĕрупраçсен, çамрăксен

Вĕсен хăйсен юррисем:

«Сăрт хĕрринче утă тавăртăм

Крепле çине тайăлса,

Каçпа киле эпĕ таврăнтăм

Юлташпала ыталанса».

«Ушма пăхрăм — пит савăнтăм:

Çырла çеçки çупса ларать;

Çумма пăхрăм — кулса ятăм:

Сарă варли çумра тăрать».

Çав вăхăтра, леш енче,

Çавал сăрчĕ айĕнче,

Шĕшкĕлĕхре, сулхăнра

Чĕкеç çӳрет çырлара.

Икĕ карчăк унпала

Пухать çырла пурака:

Тухнă вĕсем хурала

Ялти хаклă ахаха.

Ахах тени — сарă хĕр,

Хаяр куçа ан ӳкер:

Ăшĕ унăн лăпкă мар,

Çырла пухас шухăш мар.

Пыллă курăк — вăкăр пуç,

Телей уншăн паян уç:

Тăват çулçăлли тĕл пулсан —

Ĕмĕт çитет вăл татсан.

Çавăнпа та хăй Чĕкеç

Пуçне çĕртен вĕçертмест:

Тăват çулçăллă сапака

Тупасшăн вăл курăка.

Шухăшĕнче — Еркиней,

Унсăр уншăн çук телей:

Куçа хупсан курăнать,

Ăшчик тулли калаçать…

Еркиней те инçех мар,

Çӳлте, сăртра вăл тăрать —

Сăнне пăхма Пихампар,

Аран çилне шăнарать:

Тури халăх пусмăрне

Ăçтан чăтма халĕ пур?

Кун пек намăс ĕмĕрне

Шуртан çынни курман пуль?

Анчах вăрçма çитмест хал,

Юлташĕсем пит сахал:

Çилленсен те шăлна çырт,

Кĕркуннеччен кĕтсе чăт.

Çапах çӳлтен аяла

Анас килет, чун туртать;

Шăрăх чухне Çавала

Шыва кĕни пит юрать;

Йăпшăнса та выляса

Сике-сике вăл анать,

Туратсенчен уртăнса

Йывăçсене вăль!.. авать…

Сасартăках умĕнче

Тăра парать хӳхĕм хĕр

Хавасĕпе куçĕнче

Тĕнче пулчĕ шалт йĕкĕр.

Чĕкеç куçне çĕклерĕ,

Ним тума та пĕлмерĕ:

Еркинейĕ ыталать,

Ăсран ярса чуп тăвать…

Икĕ карчăк çук пулсан

Чĕкеç пĕтнĕ пулĕччĕ,

Ашшĕ патне Шуртантан

Таврăнман та пулĕччĕ…

Çитменнине Чĕкеçре

Урхан пекех вĕрет юн,

Çавăнпа та хĕрлĕхре

Намăс курмасть унăн чун…

XI. Ĕшнере

Еркинейĕн çу каçаччен

Чĕкеç асран тухмарĕ:

Юрату та чĕринче

Иксĕлесси пулмарĕ.

Нимрен ытла пуçĕнче

Чĕкеç çемçе сăмаххи:

Хăйне Çавал хĕрринче

Йăпатнийĕн юмаххи.

Ара, Чĕкеç «хĕвелшĕн»

Тупа турĕ юратса:

Сăмах пачĕ ĕмĕршĕн

Пĕрле арлă пуласса.

Икĕ чепчен пĕрлешсен

Мĕн каласа юрлать-ши?

Ик юратни ермĕшсен

Мĕнле сăмах ваклать-ши?!..

Вăл-ку сăмах пирĕншĕн мар,

Пирĕн юрăри сыпăк мар, —

Ентимĕре тĕл пулас,

Унăн сăнпе паллашас.

Карталанса кайăк каять

Ăшă енне кĕркунне.

Шур Атăлтан тавăрать

Ентимĕр хай уртине.

«Шуйтан тĕми»¹ патĕнче

Пайтах урта пурăнчĕ.

Хыпкăчăллă аллинче

Пайтах улпут лапчăнчĕ.

Тир таврашĕ, хаклă чул,

Ылтăн-кĕмĕл хисепсĕр,

Пурçăн тутар, тĕрлĕ мул, —

Урта пухнă тирпейсĕр.

Шур Атăлта сивĕ çил,

Хаярланать кунран кун.

Çавал çинче савнă кил

Ентимĕршĕн хаклă сум.

Утаманшăн ытлах мар,

Урта çыншĕн пит паха:

«Шур Атăлта шурас мар,

Таврăнас тăван улăха»…

Ентимĕршĕн ку сăмах —

Шăл çемиллĕ тулçăмах:

Урта ыйтнине тăвать —

Киммисене çавăрать…

Ĕнтĕ çу та иртет, çăмăр та çăвать —

Шĕвек пĕлĕт шăмалчĕ çĕр çинче,

Çут хĕвел те хуллен сӳрĕлсе анать

Пĕччен хăй çулне тӳпере пит инçе.

Чăвашсем ерипен уйсене пухса

Юманлăхра пуçтараççĕ йĕкел:

Вăл выльăх-чĕрлĕхе самăртакан эмел —

Кăçал калама çук тухăçлă пулса.

Çавал хĕрринче те ват юманлăхра

Шуртан таврашĕсем йĕкел пухаççĕ.

Матрус-стрелук² тĕл пулсан сыхлавра

Ним вырăнне те хумасăр хăваççĕ: