Reklamo

Agabazar: Орфографи "фронтĕнче" улшăнусем çук

Agabazar12.05.2015 23:5142891 Пурĕ пăхнă

Чĕрĕп тата çĕлен тĕлĕшпе ĕлĕкхи анекдот пур: иккĕшне пĕтĕçтерсен икĕ метр тăршшĕ йĕплĕ пралук пулать амитке. Чăваш орфографи комиссине йĕркеленĕ чухне каланă шухăшсем çак анекдота аса илтерчĕç. Компромисс, консенсус тупмалла имĕш.

Мĕнле ăнланмалла кăна? Хире-хирĕçлĕ шухăшсене еплерех пĕтĕçтерме пулать?

Консенсус тупас тесе, калăпăр, "çĕршыв" сăмаха епле çырассине кун сиктерсе улăштарса пымалла-и: мăшăрлă кунсенче (02, 04, 06, 08,...) пĕрле те мăшăрсăррисенче (01, 03, 05, 07,...) уйрăм пулмалла-и? Темĕн, питех шанса каймастăп унашкал ăслăлăха. Концепци пĕрре, яр уçă, ниçта пăркаланмалла мар пулма тивĕçлĕ. Йĕркевĕсем, правилисем вара самаях пиçĕ пулма пултараççĕ. Унчченхи "реформаторсене" банкротсем тесе шутламалла. Анчах та халĕ вăйра тăракан йĕркевсенчен пăрăнмалла тенине пĕлтермест ку. Мĕншĕн тесен вĕсен (йĕркевсен) тексчĕсенче те конструктивлă вăй çук мар. Тепĕр тесен, йĕркевсенчен пăрăнма пирĕн право та çук. Тавайăр-ха пĕтĕм сÿтсеявăва çак ансат шухăш тавра çавăрар! Ку чĕрĕппе çĕлен ÿкерчĕкне ак çакăнтан илтĕмĕр — http://www.e-reading.club/bookreader.php/103979/Nepil_-_Ya,_pes_Barik.html

Redakcia noto: La publikigo de artikoloj ne signifas, ke la redakcia estraro dividas la opinion de ĝiaj aŭtoroj.

[Aldoni novan komenton (189)]

Komentoj:

Agabazar // 2114.49.0178 2015.05.30 02:53
	"Алломорфсене мар çав, шăпах морфемăсене!" Алломорфсем — морфемăн хăйне майлă варианчĕсем. Анчах та морфемăна ят панă чухне хăш алломорфне асăнмалла-ши? Вăт ку тĕлĕшпе маншăн кăштах уçăмсăрлăх пур. Тĕп алломорф тейĕпĕр. Анчах хăшне апла тесе шутламалла?. Пăтрашăну пулма пултарас пек туйăнать. Морфемăлла (Фонемăлла) çырулăхра кашнийĕнчех харпăр алломорф е аллофон çырса аппаланмаççĕ. Ялан пĕр тĕрлĕ. Кирек хăш ситуацире те. Алломорфлинче (Фонетикăллинче) вара кашнийĕнче чат хăйĕн алломорфĕ тата аллофонĕ çырăнать.
Victor // 1927.66.8926 2015.05.30 11:05
	Тĕрĕс ыйтусем патне çитрĕр. Анчах морфемă тата фонемă мĕнне тавçăраймарăр хальччен... Мăссăльман пек кутăн шухăшлатăр :). Акă Турă - фонемă, дистрибуцийĕ: Ывăлĕ - аллофон, Таса Сывлăш - пĕр-пĕрне çыхăнтараканни, "кусем пĕрех!" текенни. Аgabazarемăпа аллоAgabazarсем. Е - Аgabazarемăпа аллоAgabazarсем Agabazar - морфемă дистрибуцийĕ: Agabazar пилĕк кун ĕçлет - "ĕçлекен Agabazar" алломорф Agabazar икĕ кун канать - "канакан Agabazar" алломорф Agabazar отпуска тухрĕ - "Agabazar çук" алломорф Сăнакан курать - "кусем пур те Agabazar-иç" тет. Концепт. Чĕлхери пур морф - алломорф, мĕншĕн тесен пĕр-пĕр морфемăн тĕрлĕ çĕрте тĕрлĕрен курăнакан сăнĕ. Чĕлхери пур фон - аллофон, мĕншĕн тесен пĕр-пĕр фонемăн тĕрлĕ çĕрте тĕрлĕрен курăнакан сăнĕ.
Victor // 1927.66.8926 2015.05.30 11:20
	Харпăр кашни чĕлхе çырулăхĕнче морфемăлла та, фонемăлла та çырни пур. Кусем текста лайăх ăнланма пулăшакан принципсем. Фонеттиккăлла çыру çак принципсене иккĕшне пĕрле хирĕçлет, çавăнпа эсир морфологипе фонологи пĕр япала теме пуçларăр пулмалла. Вырăспа чăваш çырулăхĕсем морфологипе фонологи вăрттăнлăхĕсене уяççĕ. Акăлчан чĕлхи ытларах фонеттиккăлла-историлле çыру. Турккă чĕлхи ытларах фонеттиккăлла çыру. Арап çырăвĕ фонеттиккăлла. Çаксенчен чи ăнăнçли - лингвистсене кура - чăваш çырулăхĕ. Вырăсăн питĕ расна орофографине те геттолама пултарни те лайăх, те япăх. Акă тĕслĕхрен вырăс çырулăхĕнчи класс историлле варваризмла лексемăна чăваш чĕлхи фонемă сис-чĕвĕпеле тÿрлетет - Класри, Класа.
Agabazar // 4164.97.5903 2015.05.31 19:33
	Цитата: <Т/Д>, <П/Б> фонемăсем Кунта икшер аллофонлă фонемăсем пирки сăмах пырать. Аллофонсем ытларах пулсан? [Горăт]. [Горăдăм]. [Горожанин]. [Гороч́е]. Пиллĕкмĕш вырăнта мĕнле фонема тăрать? Шет ăна <т/д/ж/ч́> тесе асăнмалла???
Agabazar // 4164.97.5903 2015.05.31 19:33
	Город. За городом. Я — горожанин. Живу в городе. Тăватă тĕслĕх. Кашнийĕнче асăннă вырăнта тĕрлĕрен аллофонсем (сасăсем). Фонеми вара — пĕрре. Мĕн ятлă çак фонема?
Victor // 3083.26.1521 2015.06.01 08:07
	Morffolokipe an pătraštarăr, vara nimĕnle yjtu sikse tuhmast'. Kunta 2 fonemă, 1 morffemă. <br>
Victor // 1530.08.1610 2015.06.01 09:01
	алломорф: город- / горож- фонемăсем: д, ж фонеттиккă проццесĕсем: 1) город (т) - оглушение (вырăс чĕлхинче сăмах вĕçĕнче янăравлă сасă пулма пултараймасть) ---> комплиментарлă дистрибуци ---> сасăсем пĕр пек ---> город (т) вырăнне город (д) тесен сăмах пĕлтерĕшĕ улшăнмасть - аллофон. 2) городе (д^j) - регрессивная аккомодация. ---> д^j аллофон. Д-па Ж ылмашăннине морфологи енчен пăхмалла. Ку ыйтусене вырăс чĕлхе пĕлĕвĕ халĕ те тĕрлĕрен татса парать. Мускав фонологи шкулĕпе Ленинград фонологи шкулĕ тĕрлĕрен пăхаççĕ. Мускав шкулĕ "морфемизм"а, Ленинград шкулĕ "антиморфемизм"а тĕпе хураççĕ. Ку вырăс тата славян чĕлхисен хăйне евĕр кăткăслăхĕпе çыхăннă япала. Чăваш чĕлхи фонологи енчен кăткăс чĕлхе мар.
Agabazar // 4106.92.4713 2015.06.01 10:41
	"алломорф: город- / горож- фонемăсем: д, ж" Э çук! Кунта, ку тĕлте пĕртен-пĕр фонема! Шыв. Шăвар. Шĕвек. Шÿтер. Кунта та, иккĕмĕш вырăнта, пĕртен-пĕр фонема
Victor // 1530.08.1610 2015.06.01 10:57
	Agabazar, Морфологипе фонологине уйăрма тавçăрайсан хăвăр ăçта йăнăшнине ăнланатăр. у - ыв - ăв - чăнах пĕр фонемăн аллофонĕсем пулма пултарать. Дистрибуцийĕ те пур, пĕрпеклĕхĕ те. ÿ - ĕв - те çавнашкалах.
Victor // 1530.08.1610 2015.06.01 11:02
	кĕтÿ - кĕтĕвĕ - кĕтÿйĕ Пулма пултарать. ту - тăвĕ - туйирап - тăваятăп туйирап - тăваятăп - (и / ай) Анчах ку ытла та тĕпчемен пулăм. Унсăр пуçне - "чăваш чĕлхинче дифтонг çук" текен йышăну пур, в / й -сене те протеза тесе хуни пур.